Jadwiga z Modrzewiowej doliny, cz.4 - "Rodzina"

  

   Po tamtym wydarzeniu Walenty spokorniał, nigdzie po nocach nie latał i usiłował przymilać się do swej żony, jak pies, który coś zbroił. Jednakże Jadzia wprost patrzeć na niego nie mogła. Straciła jakoś zapał i radość życia. Straciła upodobanie do męża i wstrętem przejmował ją jego widok i dotyk. Jedyne, co ją naprawdę zajmowało to jej malutka Zosia, która rosła jak na drożdżach i chociaż niespełna dwuletnia, to dzielnie za matką drepcząca i wciąż o wszystko dopytująca.

   Tymczasem Rozalii pogorszyło się z nogami na tyle, że już wcale nie umiała samodzielnie wstawać z łóżka. Oboje małżonkowie musieli ją teraz wspólnie pielęgnować. Teściowa była dość gruba i ciężka a więc sporo się zawsze namordowali, by ją obrócić, umyć, przebrać. Jednego dnia przy tej robocie Jadźce coś tak w krzyżu strzeliło, że musiała się na kilka dni do łóżka położyć i Walenty sam w tym czasie gospodarki doglądał. A starał się jak mógł, żeby zasłużyć na pochwałę żony i na powrót odzyskać jej względy. Nawet raz pierogi z mięsem zrobił, by zanieść je Jadzi i matce do łóżek. Rozalia na ten widok parsknęła szyderczym śmiechem, bo rzeczywiście mało kształtne i trochę rozlatujące się ulepił te swoje pierwsze w życiu pierogi.

- Synu! Toć to nie męska robota! Każ tej swojej leniwej babie z barłoga się podnieść i do roboty jakiej brać! – powiedziała, rozdziabując widelcem zawartość talerza i bez apetytu obracając w ustach kawałek pieroga. Chociaż Rozalia tak wciąż narzekała na Jadwigę, to jednak przekonała się do jej smacznej kuchni i troskliwej opieki a teraz dziwnie jej było na tym synowskim, prostym wikcie.

   Waluś nie słuchał dalszych narzekań matki, bo zaraz poleciał do żony, która leżąc w łóżku, tuliła do siebie Zosię i nuciła jej te same piosenki, które kiedyś z rodzicami, siedząc pod czereśnią śpiewała.

   Mężczyzna stanął w progu. Zasłuchał się, zapatrzył i jakoś rzewnie mu się na duszy zrobiło. Podszedł do łóżka, niezgrabnie postawił na szafce nocnej talerz z obiadem dla Jadzi a sam ukląkł przy łożu i ni stąd ni zowąd rozpłakał się. Nagle jakoś wyraziście do niego doszło, że całe jego szczęście i cała podpora to te dwie kochane istoty, tak tkliwie w siebie wpatrzone, tak spokojnie sobie tutaj leżące. Nigdy nie czuł się przy swojej matce tak bezpieczny i kochany ani tak bezgranicznie szczęśliwy, jak była teraz jego córeczka szczęśliwa przy swej matuli, przy jego słodkiej Jadzi. Zrozumiał też wówczas jak bardzo zawiódł swą żonę i jak wiele szczęścia ma, że po tym wszystkim, co zrobił Jadwiga nie odeszła od niego. I klęczał tak, łkając i wtulając twarz w pierzynę, jak mały chłopczyk, który zagubił się w świecie i naraz do domu drogę znalazł.

- Ciemu tatulo płace? – zasepleniła jego córeczka, podpełzając do niego, tuląc się i z całej siły obejmując przy tym jego ramię.

- Tatulo nie będzie już płakał – po chwili powiedziała cicho Jadzia i pogładziła czarne włosy męża.

- Pomóż mi usiąść Waluś i te pierogi mi wreszcie podaj, bom strasznie głodna a i Zosia pewnie by coś zjadła – szepnęła wesołym głosem i z uśmiechem popatrzyła w niedowierzające w jej życzliwość zapłakane oczy męża.

   Od tego dnia wypogodziło się znowu między nimi i zapanowała dawna harmonia. Nie mówili jednak nigdy o tym, co taką krzywdą zaległo w sercu Jadzi. Zresztą Waluś zachowywał się teraz tak, jakby znowu świata poza żoną nie widział. A ona odwzajemniała mu się tak gorąco, że już w następnym roku przyszedł na świat ich synek, Jędruś. Rok potem wydała na świat kolejną córeczkę, Jagódkę. I teraz już trójka wesołych dzieciaków po domu biegała i starej babce dokuczała. A stara babka, chociaż nieco przycichła ostatnio, w dalszym ciągu potrafiła czasami coś tak powiedzieć, że znowu wpędzała synową w nastrój przygnębienia i gorzkiego zamyślenia. 

   Rozalia z wiekiem apetyt straciła, coraz więcej papierosów paliła i sporo schudła. Zrzędliwa i mamrocząca cos niewyraźnie pod nosem siadywała często na ławie przed chatą, ćmiła swoje papierosy i z dziwną lubością popatrywała na bawiące się nieopodal wnuki. Najwięcej lubiła przypatrywać się Jędrusiowi – tak do Walusia podobnemu, jak skóra zdjęta. A Jędruś-psotnik często babce laskę gdzieś chował albo przychodził niby taki przymilny a tak naprawdę, to rzepy jej do chustki przyczepiający albo żabki na podołek wrzucający. Rozalia wiedziała o tym wszystkim, ale na niego jednego się nie gniewała. Słodko się jej jakoś na sercu robiło i wciąż go do siebie pod byle pretekstem wołała. Chłopczyk dotykał swą ciepłą, małą rączką jej pomarszczonej, suchej jak wiór dłoni a jej jakoś ciepło i rzewnie się od tego w duszy stawało i nieraz łza błyszczała na końcach jej rzęs…

   Jednak już wkrótce skończyły się te błogie wysiadywania na ławie, albowiem rany na nogach staruszki stale się otwierały i nieraz dzieci widziały przerażone jak z kostek babki sikają całe fontanny krwi. Przerażeni tym młodzi małżonkowie zabronili matce stanowczo wychodzenia z łóżka i martwili się o nią coraz bardziej, nie wiedząc już jak zaradzić tym krwotokom. Byli nawet u miejscowej znachorki, chociaż Rozalia, mająca samą siebie za światłą kobietę stanowczo się temu sprzeciwiała. Znachorka kazała ziółka zaparzać i dawać je chorej do picia oraz okłady z nich stosować. Ale Rozalię wszystko swędziało, drapało, irytowało i często lecznicze opatrunki z siebie zrywała, by się nareszcie poskrobać i choć przez chwilę zaznać jakiej takiej ulgi w cierpieniu.

   Jednego dnia Rozalia zasłabła tak bardzo, że straciła przytomność i Walenty myślał już, że matka umiera. Doktor orzekł, że babka ma też chore serce i płuca a więc powinna na jakiś czas pójść do szpitala w mieście, gdzie zajmą się nią fachowo specjaliści i jest szansa, że trochę się jej poprawi.

   Tak się też stało. Miasto było prawie czterdzieści kilometrów od Modrzewiowej doliny, toteż nie mogli teściowej odwiedzać tam zbyt często. Na szczęście blisko mieszkała siostra Walentego – Ewelina i teraz to ona przejęła opiekę nad chorą matką. Codziennie przesiadywała u niej w szpitalu, pielęgnując ją troskliwie, smakołyki jej tam donosząc oraz papierosy, bez których Rozalia życia sobie nie wyobrażała. Jednak lekarze stanowczo zabronili Rozalii palenia a to wywoływało u niej istne ataki wściekłości i pasji.

- Tyle mam jeszcze z tego życia, co sobie popalę! Co tam te doktory wiedzą?!Konowały a nie doktory! – wrzeszczała i rzucała w lekarzy czym popadnie. Dostawała więc coś na uspokojenie i przez jakiś czas leżała nieruchomo, tępo gapiąc się w sufit. Szybko jej to jednak mijało i znowu wulgarnie złorzeczyła na czym świat stoi, plując i kopiąc niczemu niewinne pielęgniarki albo wygadując oszczerstwa pod adresem doktorów. Inni pacjenci wciąż skarżyli się na jej koszmarne towarzystwo, nie mogąc spać po nocach a wręcz bojąc się tej zwariowanej, nieobliczalnej babki.

   Zatem po dwóch tygodniach lekarze dali Ewelinie ultimatum: albo zabierze matkę do domu, albo przeniosą ją na oddział psychiatryczny, gdyż nikt już rady sobie z nią dać nie umiał. Córka postanowiła więc osobiście zająć się Rozalią. Mieszkała w śródmieściu i miała stamtąd blisko do przychodni i szpitala. Matka była w kiepskim stanie zarówno fizycznym, jak i psychicznym, wobec czego w żadnym razie nie powinna wracać na wieś, gdzie nikt nie miał czasu by zajmować się chorą na okrągło.

   W domu córki sytuacja niewiele różniła się od tej ze szpitala i już wkrótce Ewelina oraz jej mąż mieli Rozalii serdecznie dość. Nic jej nie smakowało. Nijak nie można jej było dogodzić i wciąż tylko wspominała, jak to jej Jadwiga dobre obiadki gotowała i cierpliwie we wszystkim usługiwała.

   Tymczasem w Modrzewiowej dolinie życie toczyło się po dawnemu. Wypełniała je w większości ciężka praca a w niedzielę wspólny odpoczynek, zabawy z dziećmi, spacery po lesie i okolicznych wzgórzach. Jagódka, najmłodsza córeczka Jadzi i Walusia była jak żywe srebro. Wszędzie jej było pełno. Rozświergotana, rozśpiewana uwielbiała tańczyć i przebierać się w matczyne spódnice, udając dorosłą. A ponieważ marzyła o prawdziwej lalce, to pewnego dnia, przy okazji odwiedzin matki w szpitalu Walenty zaszedł do sklepu i kupił dla córeczki wspaniałą, długowłosą lalkę. Odtąd dziecko każdą chwilę spędzało na szyciu dla niej ubranek i wymyślaniu historyjek z ukochaną lalą w roli głównej.

   Zosia, najstarsza z rodzeństwa odziedziczyła po matce cichy, zgodny charakter i upodobanie do rysowania. Jadzia zauważyła kiedyś, jak córka patykiem coś na podwórku w błocie rysuje. A przyjrzawszy się bliżej dostrzegła ze wzruszeniem i radością, że to bardzo udatnie oddana podobizna ich pieska Pikusia.  Jeszcze tego samego dnia Jadwiga wybrała się do sklepu żeby kupić dla córki zeszyty i ołówki, by dziecko mogło rozwijać swój talent.  Traf chciał, że znowu w pobliżu sklepu spotkała tę samą, co wtedy jasnowłosą kobietę. Tym razem tamta wcale się nie odezwała a nawet odwróciła głowę na widok Jadzi, tak jakby czymś zawstydzona.

   Jadzia wiedziała, chociaż nigdy nie rozmawiali o tym z Walentym, że niekiedy zanosi on trochę pieniędzy tej kobiecie - matce rudej Rozalki. Nie sprzeciwiała się temu, bo przecież ojcem małej był i należało tamtej jakoś pomóc. Poza tym słyszała, że tamto dziecko wciąż niedomaga i potrzeba było co chwilę wzywać do niego doktora. Ilekroć Waluś wychodził z domu i dłużej go nie było, domyślała się, że siedzi u tamtej. A serce jej ściskało się bólem, goryczą, zazdrością i niepohamowanym żalem. Ale miała tyle roboty w obejściu i zajęcia przy dzieciach, że wypełniała sobie czas, starając się jak najmniej myśleć o nieobecności męża.

   Mieli dwie krowy, konie, kilka świnek, kury, króliki. Cały ten zwierzyniec trzeba było dwa razy dziennie nakarmić, oporządzić. Śniadanie i obiad skoro świt przygotować, bo potem szło się w pole i nie było mowy, by się od roboty odrywać. A były to czasy, gdy mało jeszcze używało się maszyn rolniczych. Najważniejsza była siła ludzkich rąk oraz koń, którego można było zaprząc do pługa i przemierzać z nim od świtu do zmierzchu rozległe pola. Większość roboty w polu należała do Walentego. Czasem najmował chłopaków do pomocy, ale przeważnie pomagała mu żona i dzieci, gdy już były trochę starsze.

   Na głowie Jadzi była cała praca w domu i obrządek zwierząt.  Ileż się ta kobieta wiader z wodą nanosiła, koszy z ziemniakami, worków z ziarnem, naręczy siana i słomy na podściółkę dla zwierząt! Ileż cebrzyków ziemniaków utłukła dla świń! Ileż się obornika ze stajni nawynosiła! Ileż się na polu naklęczała, plewiąc i wyrywając bujnie rozrastające się chwasty! Ileż chlebów napiekła dla tej swojej stale głodnej gromadki! Dzień za dniem przelatywał a jej dłonie stawały się coraz bardziej twarde i spracowane a plecy od wysiłku obolałe...

 A jeszcze co jakiś czas któreś z dzieci zachorowało. A to z babką były wciąż kłopoty i Walenty często musiał do miasta jeździć, aby pomóc znękanej zupełnie siostrze i chociaż trochę uspokoić znerwicowaną matkę.

    Nieraz Jadzia, drżąca ze zmęczenia i tłumionych emocji kładła się w stodole na sianie i popłakiwała. Ale wiedziała, że ta chwila nie może trwać zbyt długo. Tyle rzeczy od niej zależało. Tyle osób na niej polegało… 

   Na szczęście, Jadwiga wprowadziła tutaj ten sam zwyczaj, który był w jej domu rodzinnym, aby siadać sobie wieczorami na ławie, odpoczywać pospołu i nucić piosenki, w gwiazdy popatrując i marzenia szepcząc. Dzieci uwielbiały te chwile, gdy oboje rodzice byli przy nich a świat wokół tajemniczy, żabami kumkający, świerszczami cykający i sowami pohukujący, opowiadał im swoje tajemnicze historie. Wówczas ogarniał ich taki cudowny spokój i poczucie szczęścia. Walenty szeptał coś żonie na ucho a ona udając, że się gniewa niby to odsuwała się i odwracała głowę, lecz na policzkach wykwitał jej rumieniec a oczy lśniły jak w pierwszych miesiącach po ślubie. Potem w alkowie z tęsknotą i pragnieniem spajali się w jedno, czując w sercach i krwi ten cudowny żar i blask, dający siłę oraz napęd do kolejnego, ciężkiego dnia…