Wyprawa w krainę słońca i wielobarwnych przestrzeni, czyli wspomnienie z podróży do South Australii. Cz.1 - Początek, czyli słone jeziora..."

   „Jakie to dziwne, że czas tak szybko zleciał!

Przecież dopiero co wyjeżdżaliśmy z Cezarym na naszą daleką wyprawę do stanu South Australia a teraz jesteśmy już z powrotem w naszym stanie Wiktoria, pełni wrażeń i wspomnień z krainy wiecznego słońca, wspaniałych kolorów gór oraz bezkresnych przestrzeni. A w domu, w Melbourne wszystko po staremu...Papugi wydzierają się identycznie, jak przedtem. Sąsiadka wciąż słucha puszczonego na cały regulator ostrego rocka. A kwitnące w ogrodzie naprzeciwko kalie wyglądają tak samo olśniewająco biało, sztucznie i plastikowo, jak kilka dni temu. Tymczasem my byliśmy tak daleko, przemierzając tysiące kilometrów, zwiedzając dziesiątki czarownych krain, czując się prawie jak podróżnicy do wnętrza ziemi z powieści Verne’a…” – z wielkim sentymentem przeczytałam niedawno fragment listu, który w czasach australijskich pisałam do rodziny.

   Natychmiast przypomniała mi się tamta nasza wyprawa z całą wyrazistością.  Postanowiłam spisać swoje wspomnienia, póki jeszcze tak mocno dźwięczą mi w głowie. Są teraz dla mnie, jak słodkie, niebolesne z powodu cichnącej już tęsknoty sny…Jak cukierki z dzieciństwa, co to należały wyłącznie do tamtych czasów i wiem, że dzisiaj ich smak wydałby mi się zupełnie inny. Pewnie gorszy…Zresztą wszystko przeżywane po raz pierwszy jest najwspanialsze, najwyrazistsze. Potem wrażenia blakną, jałowieją i wszystko powszednieje…Teraz jednak, póki trwa czekanie na prawdziwą, słoneczną wiosnę i ciepło, na nowe, intensywne dzianie, przynoszące radość, energię i sens chciałabym zanurzyć się na jakiś czas w tamten barwny, australijski sen. Czy powinnam uciekać od tego, co minęło i nie wróci, lecz było przecież najwspanialszą przygodą mojego życia?….
   Spoglądam przez okno i dostrzegam, iż to kolejny dzień, gdy króluje stalowe w kolorystyce niebo, przenikliwie zimny, zadziorny wiatr,  do tego podobny do ryżowych płatków, zasypujący nas obficie śnieg oraz tajemnicza plątanina oszronionych gałęzi drzew w tle. To moja oswajana wciąż uczuciami i pracowitą codziennością, wybrana sercem podkarpacka kraina osiedlenia i spełnienia. To kolejny splot warkocza jakże zaskakującego mnie wciąż życia…Swojski, bogaty w odmienne pory roku świat, upojne zapachy łąk i lasów, w szczęśliwe dni naszych zwierząt, w graniczące z bezbrzeżną euforią uczucia, ale i w troski i problemy, co to coraz częściej spać nie dają…

   A pomyśleć, że kilka lat temu o podobnej porze właśnie mknęliśmy naszym czarnym jeepem na spotkanie nowej, słonecznej przygody, przemierzając uparcie puste drogi Australii południowej. Zajadaliśmy kwaśne jabłka. Śpiewaliśmy stare, dobre piosenki. I spoglądaliśmy wyczekująco w falującą upałem przestrzeń, która otwierała się przed nami mamiąc kolejnymi zakrętami,  skrytymi w jarach na poły wyschniętymi rzeczułkami, łagodnymi wzniesieniami, zżółkłymi od słońca polami i niepochwytnymi wciąż snami. My - tacy młodzi duchem, tacy niepokorni i wolni. Ty, mój kochany Cezary w swojej ulubionej, błękitnej koszuli w kratkę. Ja w mojej kupionej w australijskim szmateksie super wygodnej, przewiewnej bluzeczce z długim rękawem. Na tylnym siedzeniu leżały nasze made in China, kowbojskie kapelusze. Pod nogami kulały się butelki wody mineralnej. Na kolanach spoczywał wierny aparat fotograficzny. Tuż przed wyprawą, dla wygody ścięłam włosy na krótko i zadowolona, że mogę tak sobie jechać przy otwartym oknie a kosmyki nie wpadają mi jak zwykle do oczu i do ust wystawiałam głowę przez okno i wpatrywałam się w oszałamiający bezkres…Na nosie wykwitały kolejne piegi. W oczach lśniła ciekawość i dziecięcy uśmiech. Mknęłam przy Tobie, do wymarzonej, południowej Nibylandii niczym uskrzydlony odwieczną magią przygody Piotruś Pan…Ja to byłam? Naprawdę ja…? Jak to wtedy było? 

  ... Już w kilka godzin po opuszczeniu ciepłego, lecz nie upalnego Melbourne, minąwszy Bendigo i Charlton dotarliśmy do suchego jak pieprz, skąpanego w bezlitosnych promieniach południowego słońca małego miasteczka Wycheproof. Nazwa ta pochodzi z języka aborygeńskiego a oznacza trawę na wzgórzu. Bo rzeczywiście jest w tej miejscowości porosłe suchą trawą niewielkie wzniesienie, z którego bardzo dobrze widać okolice. Niezmierzone przestrzenie pól pszenicznych, suchych, szczeciniastych połaci traw, kępek eukaliptusów i niteczek dróg kończących się gdzieś za horyzontem. Falujące nad tymi widokami gorące powietrze zapowiadało nam, w jakie rejony przyjdzie nam teraz wjechać. Jak oddalone od cywilizacji szosy przemierzać.

   Po zejściu z tego niewysokiego, bo liczącego zaledwie 148 m wzgórza pojechaliśmy do centrum miasta, aby zatankować samochód i przejść się by rozruszać nogi przed czekającą nas długą jazdą. W głowach kręciło nam się od monotonii podróży, od spiekoty i suchego, nie dającego żadnej ochłody wiatru.  Marzyłam wówczas o surowej, polskiej zimie, o czystym śniegu, który mogłabym nabrać w dłonie, przyłożyć do spieczonych warg a nawet zjeść ze smakiem, jak w czasach beztroskiego dzieciństwa...
   Przy okazji obejrzeliśmy oryginalną ekspozycję żelaznych, wielowymiarowych rękodzieł zajmujących całą przestrzeń między stacją beznynową a sklepem dla kolekcjonerów staroci. Sympatyczny i  pomysłowy kowal wystawiał tam swe abstrakcyjne dzieła, chętnie wdając się w rozmowy z turystami i opowiadając o swej pracy oraz o kwitnącej ponoć w Internecie sprzedaży jego oryginalnych wytworów. Powiedział, że to między innymi dzięki niemu miasteczko powoli staje się znane i przyciąga do siebie nowych osiedleńców. Władze miasta zaś, w celu zachęcenia następnych chętnych ogłosiły, że możliwe jest wynajęcie położonych w okolicy gospodarstw agroturystycznych w cenie zaledwie jednego dolara za tydzień! Cena rzeczywiście bardzo atrakcyjna, tylko co robić w takim miejscu? Z czego żyć? 

   Przez chwilę wyobraziliśmy sobie nawet, iż nabywamy takie gospodarstwo i zajmujemy się hodowlą owiec. W promieniu wielu setek kilometrów nie ma dużych miast. Upał panuje tam przez większą część roku. Ubrani w przewiewne, kraciaste koszule z długimi rękawami i kapelusze z szerokim rondem, nikogo prócz kangurów nie spotykając, zaganiamy nasze barany i przemierzamy na koniach brunatno-żółte przestrzenie tych spieczonych promieniami słońca nizin. Czasem odwiedzalibyśmy miasteczko, by zrobić konieczne zakupy i pogadać z miejscowymi. Posiedzieć razem z nimi w barze, delektując się szklaneczką zimnego piwa. Popatrzeć na ustawiony ponad kontuarem baru telewizor i pokibicować razem narodowej reprezentacji Australii w footballu. Jakie tam jeszcze mogłyby być rozrywki? Pewnie uczestnictwo w wyścigach końskich albo rodeo, lub w okazjonalnych targach czy akcjach charytatywnych. Czasami spotkania w babskim gronie przy zbyt słodkich muffinkach i zbyt kąśliwych ploteczkach o mężach.

A wieczorami, po robocie, siedząc z Cezarym na tarasie naszego drewnianego domku pod eukaliptusem odpoczywalibyśmy, słuchając wrzaskliwych papug, kłótliwych kokabur, charkotliwych pohukiwań schowanych w chaszczach possumów, czyli oposów…Czy różniłoby się to aż tak bardzo od naszego obecnego życia w podkarpackiej wiosce? Chyba nie! Tylko tu przeważnie trochę zimniej bywa i ptaki inne śpiewają!:-))

Ale wróćmy do opowieści z tamtych czasów, do upalnej końcówki styczniowego lata…

    Głównym celem naszej podróży były przepiękne, dzikie Góry Flindersa. Są one oddalone od stolicy stanu South Australia - Adelajdy o około 400km. Dla nas było to około 1400 km z Melbourne. Wcześniej planowaliśmy jeszcze pojechać dalej, by zobaczyć największe, cyklicznie wysychające jezioro Australii - Lake Eyre, ale okazało się, iż jest ono teraz właśnie w fazie kompletnego wyschnięcia, a więc prawdopodobnie nie ma tam nic ciekawego do zobaczenia. Co innego byłoby, gdyby aktualnie znajdowałaby się w nim woda. Wówczas rozkwitałby tam raj dla ogromnej ilości ptaków i ryb a także prawdziwe El dorado dla fotografów. Natomiast w czasie wyschnięcia to po prostu ogromna, szaro biała połać, bez śladów życia. 

   Jadąc do gór Flindersa, jeszcze w Wiktorii, kilkadziesiąt kilometrów za Wycheproof mieliśmy możliwość zobaczenia kilku o wiele mniejszych, ale w sumie podobnych jezior.  Kompletnie wyschniętych, tkwiących niby ogromne, białe boiska pośród wielkiej pustki stepu, pól i uschniętych porostów. Największe pośród nich było Lake Tyrrell. Spacerowałam po położonym tuż przy nim mniejszym zbiorniku zwanym Sea Lake, z zachwytem przyglądając się krystalicznym grudkom soli, upodabniającym to niezwykłe jezioro do pokrytego wieczną zmarzliną akwenu dalekiej północy. Ale tam stale jakieś życie mroźne się toczy. Jakieś foki, reny, czy chociażby mewy krążą w pobliżu. Tutaj tylko martwota niezmierzona trwała. Pustka, spiekota i cisza jak po wybuchu bomby atomowej. Wszystko, co żyje potrzebuje przecież chociaż odrobiny wody. Tutaj nie było jej wcale. Dookoła panowała susza i towarzysząca jej solna, zabijająca wszystko biel. A obok trwały niemo wyschłe na wiór kłosy traw i rachitycznych drzewek. I tylko jakiś samotny kruk krążył nad nami, krakliwie i ponuro coś nam przepowiadając. Słuchając jego okrzyków dziwnie sucho w ustach mi się jakoś zrobiło i mróz przeleciał po krzyżu. Czym prędzej łyknęłam więc kilka łyków wody, ukrytej zapobiegliwie przed gorącem w naszej podróżnej lodówce. 


Na dnie wyschłego jeziora

Jak po śniegu, po dnie jeziora
Idę, sól chrzęści mi pod stopami
Miliard sopelków, kryształów
Białych pajęczyn aksamit

Kiedyś tu bujne kwitło życie
Ukryte pod wody tonią
Teraz jak księżyc – wszystko nagie
Wydane oczom i dłoniom

Jak szklana wata są ostre
Jak ptasi puch delikatne
Te labirynty solne
Te białe mchy naskalne

Tak można by iść niczym w transie
Przykucać co krok w olśnieniu
Nad koronkowym królestwem
Tajemnic w suchym strumieniu

Aż naraz krzyk słyszę kruka
Strażnika tej słonej krainy
Bym nie ważyła się szukać
Skarbów tej niby-zimy

Więc jeszcze zdjęcie ostatnie
Cofnęłam się w las namorzyn
A wierny strażnik ukradkiem
Wciąż mi nad głową krążył

Aż doszłam ku rozwidleniu
Tu ludzi świat, tam ocean
Wróciłam w swój los w zamyśleniu
Kruk cicho odleciał w bezczas...

    Zdecydowanie tak spieczone słońcem, prawie zupełnie pozbawione drzew tereny nie są dobrym do osiedlenia miejscem – pomyślałam a propos wcześniejszych rozważań o zakupie gospodarstwa w tych stronach.  Jednak, jak dowiedziałam się z folderów reklamowych, ten przygnębiająco suchy stan rzeczy zmienia się zupełnie zimą. Z opadów deszczu i dopływu wód podskórnych pojawia się długo wyczekiwana wilgoć i żywsza zieleń. Zlatują się ptaki. Schodzą jaszczurki, kangury i walabie. Solna kraina na chwilę ożywa i tworzy czarodziejski, pełen dźwięków i kolorów raj!

Gdzieś tam na horyzoncie widoczne były ciągnące się w nieskończoność czerwono brunatne pola uprawne. Kolor ziemi w Australii jest zaskakująco inny niż w Polsce. Mało tu czerni i szarości. Jest natomiast wiewiórkowa rudość, brudny róż, zgaszony fiolet, bordowy brąz, intensywny pomarańcz i wieloodcieniowa żółć. Dlatego na fotografiach i malarskich pejzażach wygląda to bardzo egzotycznie i malowniczo. Warzywa korzeniowe z takiej ziemi wyciągnięte i myte natychmiast oddają wodzie pokrywające je barwne pyły. Jakby się pisanki wielkanocne płukało! Ale to tylko pod warunkiem, że trafimy na warzywniak w stylu polskim, gdzie wszystko, co się kupuje jest brudne, bo niby przez ten naturalny brud przed zepsuciem chronione. Zazwyczaj jednak plony ziemi australijskiej sprzedawane są w stanie nieomal sterylnej czystości. Wystawione w sklepach ziemniaki, marchewki, buraki, pietruszki i selery wyglądają jak gotowe by od razu wrzucić je do garnka, czy nawet schrupać na surowo!

 

   A propos plonów ziemi, to irytujace było dla nas, że z Wiktorii do South Australii nie wolno przewozić żadnych owoców ani warzyw. Są tam ścisłe restrykcje z powodu jakiejś groźnej muszki owocowej, która podobno nawiedza cyklicznie uprawy Wiktorii. Musieliśmy więc przed granicą stanów pożreć, co się tylko dało, a czego się nie dało po prostu wyrzucić, bo kary za przewóz owoców i warzyw między stanami są kolosalne. A jeszcze na granicy okazało się, że nawet ziemniaki i cebule, które kupiliśmy w poczciwym warzywniaku na naszym osiedlu w Melbourne także podlegają zarekwirowaniu. Tak więc z żalem wrzuciliśmy te wiktuały do specjalnie w tym celu ustawionych przy posterunku granicznym koszy i zostaliśmy surowo pouczeni, że jest to konieczne i nie ma mowy o przymknięciu na coś oka. Oczywiście w pierwszym miasteczku za granicą South Australii kupiliśmy następne owoce, które już wolno nam było bez zbędnej nerwowości i pośpiechu jeść do woli…