Nocni goście...

   

   Poniżej do poczytania miasteczkowa opowieść zaduszkowa, która dwa lata temu w mocno okrojonej wersji ukazała się na tym blogu. Oto jej pełna wersja.

   Gospoda pod złotym liściem ma dziś niepospolitych gości. W kominku płonie niewidzialny ogień. Schowane głęboko w migotliwym żarze paleniska pieką się ziemniaki i kasztany. W glinianych dzbankach paruje grzane wino z wonnymi korzeniami. W starych, fajansowych kuflach pieni się piwo. Tańczą cienie płomyków świec, odbitych na ścianach, obrazach i w kieliszkach. A wszystko to za jakąś senną, nieprzenikalną dla zmysłów zwykłych śmiertelników mglistą żaluzją.

   Wokół największego w gospodzie stołu zasiadło dziwaczne towarzystwo. Jest dawny burmistrz miasteczka, tęgi Antoni. Podkręca sumiastego wąsa i śmieje się rubasznie. Jest ojciec krawcowej, niegdyś wzięty i znany na całą okolicę zegarmistrz Ambroży. Jest matka roztańczonej Agnieszki, cicha, nieśmiała Teodora. Jest Aleksander, mąż mieszkanki domu z czerwonymi dachówkami. A wśród tych znanych wszystkim postaci niezwykłym strojem i kolorytem wyróżniają się eleganckie mieszczki w staroświeckich, wciętych sukniach, panowie we frakach, piękne damy w kapeluszach o niebotycznie szerokich rondach.

   Oto dawni mieszkańcy miasteczka, którzy zauroczeni tym miejscem, zaklęci w czasie i uczuciach tu pozostawionych zbierają się co roku na Zaduszki, na wspominki i wzdychania, na niezapomniany kufelek tutejszego piwka, na wspólne śpiewanie, nocne chichotki i tęskne szepty. Schodzą ze starych, wyblakłych portretów i obrazków w sepii, wiszących na ścianach gospody. Przybywają z dawnych opowieści, wspomnień i snów, odzyskując na tę noc wyrazistość, kolor i moc niewygasłych uczuć. 

   Czy dużo się w gospodzie od ich czasów zmieniło? Tak, przybyło trochę nowych sprzętów, zniknęło kilka starych, ale wciąż jest tu ta sama atmosfera. Ten sam urok serdeczności i ponadczasowości. Nawet zegar ponad kontuarem nie ma ochoty na swój uparty, codzienny marsz i spoglądając życzliwie na gości gospody bez pośpiechu wsłuchuje się w ich wspomnienia i westchnienia.

   Za sprawą pełnych intensywności spojrzeń a także tańca radosnych ogni w kominku w gospodzie robi się coraz cieplej. Wkrótce wesołym gościom kolory na twarze występują. Niektórzy zaśmiewają się wspominając swoje i cudze wpadki, anegdotki, ploteczki. Jakieś pieski szczekliwe i dokazujące ogryzają nogi stołu. Gruby, biały kot łasi się do gości, błyskając wszystkowiedzącymi, fosforyzującymi ślepiami. Właśnie przysiada na kolanach drobnej, otulonej w błękitny szal, pachnącej jaśminem i miętą staruszki. Spogląda wnikliwie w jej oczy i mrucząc opowiada o swoich tajemnych drogach poprzez srebrzyste zakątki wyobraźni, skrytki najdelikatniejszych marzeń i zamierzeń losu. Szepcze jej o spacerach po drogach mlecznych i cienistych zaułkach dalekich, niedosiężnych dla przeciętnych śmiertelników przestrzeni.

   Wróżka Konstancja uśmiecha się do niego i uważnie słuchając gruchającego mruczenia gładzi pieszczotliwie miękkie futerko czerpiąc z tego dotyku najgłębszą wiedzę o tym, co było, jest i będzie a także serdeczną, gwiezdną energię i spokój bezczasu…

  A gdy kot, ukojony jej czułą pieszczotą przymyka oczy i usypia staruszka zagaduje serdecznie do dawnych przyjaciółek z dzieciństwa. Doskonale pamięta jak spotykały się na ślizgawce w miasteczku a potem chodziły na gorące kakao do cukierni, gdzie w tajemnicy przed rodzicami córka cukiernika Eulalia częstowała koleżanki przygotowywanymi na święta najlepszymi na całym świecie pierniczkami…Innym znów razem biegły do parku by karmić wiewiórki a potem szczęśliwe i zmęczone odwiedzały gospodę i przysiadały gdzieś w cieniu, by odpoczywając wsłuchiwać się w historie snute tu przez wędrowców z dalekich stron.

   Pełna werwy, korpulentna Adelajda, babka obecnej gospodyni Hanny kręci się jak fryga po tym pachnącym dymem z kominka i starymi perfumami wnętrzu! We wszystkim pomaga jej córka Dorota. Roznosi w misach gorące kasztany. Częstuje pąsowo-amarantowymi nalewkami na dzikim bzie i płatkach róży. Zaprasza do wspólnego śpiewu i tańca. Młody, nieustannie zakochany w urodziwej Dorotce mąż Artur porywa ją w tany. Przez jakiś czas wirują na drewnianej podłodze zapatrzeni w siebie, pogodni, pełni nadziei i szczęścia. Nie pamiętający o dawnych radościach czy smutkach, o spełnieniach i tęsknotach. O nieistnieniu w świecie, w którym kiedyś wyroki losu nagle i niespodziewanie kazały im pozostawić ich jedyną córkę – Hanię.

   W pewnym momencie jednak Dorota przerywa ten beztroski taniec. Nasłuchuje. Przykłada palec do ust i wpatruje się z natężeniem w oczy męża. Do ich uszu dociera ciężkie westchnienie śpiącej na pięterku córki.  A zaraz potem jej jęk i szloch. Większość zgromadzonych w gospodzie osób nieruchomieje i wsłuchuje się w te dźwięki z pełnym bezradności smutkiem. Także Adelajda porzuca swoje zajęcia a ocierając dłonie w fartuch szepcze:

- Dzieci moje, naszej Hani śni się coś złego. Trzeba dziewczynkę jakoś pocieszyć! Nie mogę się tu bawić i udawać, że nie słyszę tego, kiedy przecież słyszę tak wyraźnie, że serce mi pęka! – i staruszka już wspina się po skrzypiących, drewnianych schodkach wiodących na facjatkę. Za życia była prędka do podejmowania wszelkich decyzji i nadal taka jest. A przecież mglisty wymiar, w którym teraz przebywa oddzielony jest nieprzekraczalną barierą od świata wyrazistości codziennych, ludzkich przeżyć i doznań. I choć te dwa światy łączą ze sobą w niekończącym warkoczu uczuć, to trudno wpłynąć na poszczególne sploty, na drogę ku przeznaczeniu.

   Księżyc oświetla twarz Hanny chłodnym, seledynowym blaskiem i wplata srebrzysto-diamentowe iskierki w jej rozrzucone po poduszce, miedziane włosy. Kobieta ciężko oddycha. Na jej policzkach widoczne są ślady łez. We śnie znowu jest dziewczyną, którą raptem dosięga straszna wiadomość o wypadku rodziców.

- Nie, to niemożliwe, to się nie stało naprawdę – jęczy i biegnie na skróty przez park, żeby zobaczyć tę drogę, to miejsce…

Ale zamiast dotrzeć tam przysiada przy parkowej rzeźbie, przedstawiającej wspaniałą, uskrzydloną niewiastę. Przytula czoło do jej dłoni. Szlocha…

- Mamo, mamusiu…Nie odchodź ode mnie. Pamiętasz? Miałyśmy razem przesadzać malwy, przycinać róże, robić maść z żywokostu. Miałaś upinać mi welon do slubu a potem huśtać moją córeczkę na kolanach…

   Roztrzęsiona, lecz nadal pogrążona w głębokim śnie miedzianowłosa kobieta przekręca się gwałtownie na wznak. Otwiera szeroko oczy i niewidzącym wzrokiem spogląda w dal. Nagle woła:

- Tato, tatuniu! Zobacz, umiem już sama rozpalać ogień w kominku, umiem nawet porządnie narąbać drew. Byłbyś ze mnie dumny!Tatko, mieliśmy wybrać się razem na leszcze. Nauczyłeś mnie przecież zakładać robaki na haczyk...A teraz nasze miejsce jest puste...A nasza rzeka śpiewa chyba tylko o samotnosci...

Gospodyni wzdycha ciężko i ucicha. Zaczyna się nowy sen...

   Wiatr podnosi chmurę świeżo opadłych puszków topoli i oto Hanna siedzi w gospodzie zasłuchana w magiczną muzykę skrzypiec. Grający na nich mężczyzna patrzy na płomiennowłosą Gospodynię z uwielbieniem. Gra jej opowieść o wiecznej miłości, o gorącym lecie, o kolorowej, pełnej maków łące, na której tańczą i tańczyć będą zawsze zaczarowane sobą ludzkie serca.

   W tej chwili na twarzy Hanny widać spokój i blask szczęścia. Kobieta uśmiecha się i ściska mocno poduszkę.

- Mój kochany… Twoje nadzieje są moimi. Nareszcie czuję, że żyję…Tak mi ciepło! Tak dobrze. Już zawsze będziemy razem…

Chwilę potem poduszka wypada jej z ramion i Hanna miota się bezradnie w wielkim, małżeńskim łożu rodziców.

- Gdzie jesteś? Dlaczego maki przekwitły?  Wszędzie tak cicho, tak pusto…Boję się. Nie dam rady sama…

   Adelajda pełna współczucia dla wnuczki gładzi jej czoło, przytula, całuje drżące powieki. Lecz nie udaje się jej przeniknąć do męczących snów Hanny. Wreszcie staruszka nuci jej starą kołysankę. Ulubioną kołysankę Hani z czasów, gdy tamta była jeszcze pogodnym, beztroskim dzieckiem a babcia usypiała ją wieczorami opowiadając baśnie i nucąc takie, jak ta właśnie szemrzące jak górski potok, kojące piosenki.

Za morzem i górą, za borem i łąką

Kraina jest cudna, gdzie zawsze jest słonko
I wszyscy szczęśliwi a dzieci radosne
Witają dzień każdy, jak święto, jak wiosnę…

   Ale Hania nie słyszy piosenki. Przepełniona niepokojem oraz dusznym lękiem drży i miota się bezradnie w swej samotnej sypialni. Babka Adelajda milknie. Widzi, że choć bardzo chce pomóc, to niczego tu nie zdziała. Wstaje, podchodzi do okna i spogląda z wyrzutem w oblicze zupełnie obojętnego, zdawałoby się, na cierpienie ludzkie księżyca.

- Jakoś źle to jest wszystko urządzone. Czy ona musi tak cierpieć…? Czy nie można by czegoś zrobić…?

   Księżyc, jak zwykle, nic nie odpowiada. Tylko ciemna chmura, nadciągającego od zachodu deszczu przysłania na chwilę jego tajemnicze, nizinne przestrzenie teraźniejszości i głębokie jak kosmiczne doliny zamiary.

- Śpiewaj dalej Adelajdo! W tę zaduszną, jedyną w roku noc, nawet księżyc pragnie pogodnej, ciepłej pieśni! – słyszy nagle babka czyjeś ciche, lecz pełne niezwykłej mocy słowa.

   Staruszka obraca się, dostrzegając ze zdziwieniem, że na progu izdebki stoi wróżka Konstancja a tuż przy niej przejęci i wzruszeni tą chwilą Dorota z Arturem. Trzymają się za ręce i patrzą z ogromną miłością na swą nieświadomą ich obecności córkę. Potem spoglądają z nadzieją na księżyc, po którego srebrzystym promieniu wędruje właśnie biały kot i cicho mruczy melodię babcinej kołysanki…

Gdy wieczór zapada i dzieci się kładą

To gwiazdy z księżycem im szepczą swe baśnie
A kwiaty na łąkach wciąż pachną i pachną
Dopóki Ty także spokojnie nie zaśniesz…

   Wreszcie twarz Hanny wypogadza się. Miedzianowłosa kobieta przewraca się na bok, otula kołdrą aż po same uszy i usypia głęboko, nie niepokojona już przez żadne sny i widziadła.

- Co z nią będzie wróżko? – pytają pełni troski rodzice Hanny powoli wracając do reszty gości, oczekujących ich w izbie na dole.

- Czy wreszcie los pokaże jej swe łaskawe oblicze? – domaga się odpowiedzi także i Adelajda, drepcząc tuż obok otulonej w błękitny szal staruszki.

   Konstancja nic nie odpowiada. Uśmiecha się tylko leciutko i przykłada palec do ust. A ich myśli spowija wówczas spokój oraz pachnąca jaśminami i miętą nadzieja.

   I znowu gospoda rozbrzmiewa muzyką. Przecież nadal trwa bardzo wyczekiwana przez cały rok zaduszkowa noc. Pojawić się tutaj mogli nareszcie wszyscy ci, którzy w tym miejscu spędzili wiele dobrych chwil. Tu, w serdecznej, biesiadnej atmosferze odpoczywali po pracy. Śpiewali pieśni. Zwierzali się sobie wzajemnie. Zaczerpywali oddechu przed trudami dalszej podróży. Przed wyruszeniem w świat pełen zgiełku, obojętności, pozerstwa a przede wszystkim pogoni za karierą i pieniądzem. A chociaż na co dzień przebywają teraz w rejonach spokojnych, eterycznych, nie zbrukanych marnością oraz ulotnością uczuć, to nadal pragną tutejszego ciepła, żaru, spokoju, magii. Przyzywa ich tu coś najważniejszego: miłość, tęsknota i siła wspomnień z dawnych, dobrych czasów. I choćby zdołali już do tej pory osiągnąć zupełnie niedosiężne dla innych rejony, choćby poznali niezwykłe rzeczywistości, światy tajemne i wspaniałe - dziś i tak zbierają się tutaj. Dziś ich noc. Ich święto.

   Toasty raz po raz spełniają. Zajadają się gorącym, przepysznym żurem. Parzące, wonne ziemniaczki z żaru wygarniają i snują, snują swe opowieści. A w tych opowieściach lata całe w chwile się wplatają. I już nie wiadomo gdzie w tym jest czas, gdzie przestrzeń. Kolorowe suknie pan szeleszczą cichutko jak jesienne liście. Fraki i garnitury panów odświętne i nieskazitelne budzą podziw i wzruszenie.

   A gdy zbliża się pora świtania milknie muzyka, ogień w kominku dopala się, szepty i śmiechy odpływają coraz dalej i dalej. Wkrótce już wszystko się wycisza, blednie, ubiera w delikatne barwy poranka. Róże w wazonach na stolikach więdną, żółknąc powoli i nieubłaganie poddając się dotykowi przemijania.

   I już tylko delikatne cienie przez jakiś czas jeszcze pozostają na ścianach i w kątach, tańcząc tam i wirując razem z drobinkami kurzu i płatkami róż. Wreszcie wstaje słońce i jak gdyby nigdy nic napełnia ciepłym blaskiem listopadowy dzień...

   A Hanna? Hanna budzi się, przeciera oczy, uśmiecha z wdzięcznością czując na mokrym jeszcze od łez policzku serdeczny dotyk słońca…