niedziela, 8 maja 2016

A całkiem tam blisko…




   Obok naszego domu jest niewielki zarośnięty brzozowo-wierzbowym młodniakiem wzgórek. Ma on dla mnie szczególne znaczenie, bowiem tutaj ukryta jest w chaszczach pewna piwnica będąca pamiątką po okrutnych wydarzeniach z czasów drugiej wojny światowej. Ale o tamtej historii napiszę być może innym razem. Dzisiaj chcę Wam opowiedzieć o tym, że do pewnych miejsc, zachowań czy faktów jest nam bliżej, niż mogłoby się na pierwszy rzut oka wydawać…


   Stojąc na owym wzgórku i patrząc w kierunku północnym można w pogodny dzień zobaczyć w oddali maleńkie sylwetki wiatraków. Gdyby chcieć do nich dojechać zajęłoby to co najmniej czterdzieści minut, bowiem wieś Markowa, na obrzeżach której są usytuowane oddalona jest od nas o mniej więcej 30 kilometrów. Jadąc tam trzeba korzystać z jednej z dwóch, będących w fatalnym stanie dróg krajowych, zdewastowanych przez ciężarówki wożące piach do budowy autostrady. Jednak gdyby udało mi się niczym śmigłej sarnie przebiec wzgórzami i lasami widocznymi w drodze do owych wiatraków byłoby o wiele krócej i szybciej. Czasem we śnie tak biegam, frunę albo skaczę i wszędzie wtedy jest tak blisko, wszędzie tak łatwo dotrzeć albo uciec stamtąd, gdzie coś człowieka płoszy i przeraża...



   Po co ten przydługi wstęp? Cóż, zmagam się z myślami, albowiem zamierzałam napisać prosty, pogodny tekst o skansenie w Markowej. Jednak nie bardzo udaje mi się to zamierzenie zrealizować…. We wsi Markowa byliśmy parę dni temu i narobiliśmy mnóstwo ciekawych zdjęć. Wystarczyłoby je pokazać, napisać parę zdań i już temat byłby odfajkowany. Ale ponieważ w moim pisaniu zawsze najważniejsze są uczucia i emocje towarzyszące przeróżnym zdarzeniom nie potrafię i nie chcę poprzestać tylko na powierzchownym, prostym opisie. 



   Pojechaliśmy do owego skansenu z serdecznymi znajomymi chcąc zażyć beztroskiej rozrywki i odpocząć po zakupach i wizycie u lekarzy. Z radością i przyjemnością zanurzyliśmy się w świat wsi polskiej takiej, jaką była w dziewiętnastym i dwudziestym wieku. Niby to nie tak dawno, ale jednocześnie bardzo dawno temu. 
   Jak żyło się ludziom bez prądu, gazu, wody w kranie, telewizora, komputera, telefonu komórkowego, pralki automatycznej oraz nieodłącznego supermarketu na rogiem? Na pewno w tamtych czasach trzeba było o wiele ciężej pracować, być bardziej zależnym od sił natury, tradycji oraz opinii społecznej. Mieszkańcy wsi niczym mróweczki w wielkim mrowisku współpracowali ze sobą w różnych dziedzinach, uzupełniając się wzajemnie. Kwitło zgodne zazwyczaj i pełne wytężonej pracy życie. Markowa to była przed wojną wielka, nowoczesna wieś! Zamieszkiwało ją wówczas około pięciu tysięcy ludzi (w tym około 120 Żydów). Byli tam kowale, cieśle, strażacy i sklepikarze. Działała kasa pożyczkowa, spółdzielnia zdrowia, istniał kościół oraz kółko teatralne. Markowianie trudnili się uprawą roli, olejarstwem, tkactwem, stolarstwem, garncarstwem, pszczelarstwem, hodowlą bydła oraz wieloma innymi niezbędnymi do przeżycia czynnościami. Poza tym mieli rzecz jasna swoje pasje, bo przecież nie samą pracą człowiek żyje. Kobiety robiły ozdoby ze słomy, bibułek i koronek, uprawiały ogródki, hodowały kwiatki. Większe dzieci bawiły się na podwórzu w dzikich Indian i kowbojów a te całkiem małe, uczepione koników na biegunach huśtały się na nich z zapałem. Matki wywoziły na podwórko swe pociechy w drewnianych albo wiklinowych wózkach i oddając się miłym pogawędkom z sąsiadkami wystawiały twarze ku słońcu. Mężczyźni w wolnym czasie zazwyczaj przesiadywali w karczmie. Niektórzy z nich grali na jakichś instrumentach (prężnie działała we wsi orkiestra dęta), inni próbowali rzeźbić w drewnie lipowym, a jeszcze inni w zaciszu stodół naprawiali swe proste maszyny rolnicze. Kwitły przyjaźnie i miłości. Niekiedy jak burze pojawiały się nagłe kłótnie i niesnaski, ale przeważnie szybko cichły, oddalały się w niepamięć i znowu wszyscy mieszkańcy wsi, ubrani w paradne stroje, pozdrawiając się wzajemnie zgodnie szli w niedzielę do kościoła…





   Przechadzam się po skansenie. Wdycham specyficzny zapach drewnianych chat, dotykam spękanej faktury starodawnych sprzętów, podziwiam wozy, maszyny rolnicze, meble domowe, ogródki. Znowu wyobrażam sobie żyjących tu dawno temu zwyczajnych, takich jak my, ludzi…




   A żył też wśród nich pewien niezwykły jak na tamte czasy i miejsce człowiek. Nazywał się Józef Ulma. Jego największą pasją była fotografia. Czytał dużo książek i był nawet przez pewien czas bibliotekarzem w swojej wsi. Mężczyzna o otwartym i ciekawym świata umyśle. Potrafiący zarażać sąsiadów swymi niebanalnymi zainteresowaniami.  Trochę inny niż cała reszta… Światły, pełen marzeń i odważnych planów. A przecież urodził się w ubogiej rodzinie wiejskiej. Skończył zaledwie cztery klasy szkoły podstawowej a dopiero w późniejszym okresie także szkołę rolniczą w Pilźnie.




   I oto jestem w skansenie i stoję w starej chacie, w której urządzono galerię zdjęć z dawnych lat. Oglądam pożółkłe i wyblakłe fotografie przedstawiające nieżyjących już dzisiaj ludzi. Są na nich uwiecznieni przy pracy, w typowych jak na tamte czasy, prostych strojach. Widać zabudowania wiejskie. Niektórzy Markowianie uśmiechają się spoglądając w obiektyw. Gospodynie domowe rozkładają szeroko wykrochmalone fartuchy. Niektóre mają poważne, skupione miny a inne zalotne i swawolne. Chłopcy śmiesznie się wykrzywiają a dziewczynki kręcą w zawstydzeniu swe mysie warkoczyki. Nie słychać tylko piania kogutów ani szczekania psów, ale zdaje się, że wszystko nadal żyje i ogromne koło kieratu zaraz się poruszy a konie pociągną go w jednostajnym marszu. Wszystkie uwiecznione na fotografiach osoby wierzą niezbicie, że ich los będzie nadal trwał w tej błogiej niezmienności. A głęboka wiara oraz przekazywane z pokolenia na pokolenie tradycje uchronią ich przed złem tego świata. Ach, przecież ten świat jest tak daleko! Do nich nigdy nie dojdzie. W Markowej zawsze będzie tak, jak jest…




   A tymczasem przede mną na przedwojennym zdjęciu Józef Ulma… Najważniejsza, najbardziej wyróżniająca się, najbardziej pamiętna postać w całej Markowej a z pewnych względów także na Podkarpaciu i w Polsce. Za ogromną odwagę pośmiertnie odznaczony medalem   Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata. 
   Kilka miesięcy temu prezydent w towarzystwie innych dostojników państwowych otworzył w tej wsi muzeum Polaków Ratujących Żydów Podczas II Wojny Światowej. Pamiętam to wydarzenie dobrze, ponieważ oglądałam wieczorem w TV relację z otwarcia owego muzeum a kilka godzin wcześniej spacerowałam z kozami po pobliskim pagórku i spoglądałam na ledwo widoczne spoza oparów mgły markowskie wiatraki…

   Cóż takiego zrobił Józef Ulma? Na pewno znacie tę historię. Streszczę Wam ją króciutko. Otóż on wraz z żoną Wiktorią przez dwa lata ukrywał w swoim gospodarstwie ośmioro Żydów. Niestety, na skutek donosu granatowego policjanta w 1944 roku cała rodzina Ulmów została zamordowana (sześcioro dzieci, żona w ostatnim trymestrze ciąży). Niemcy zastrzelili także dwie, ukrywające się w piwniczce Józefa rodziny żydowskie. I to tyle. A trwała akurat wiosna. Pewnie równie piękna jak obecna. Jednak nagle jej uroda nie miała żadnego znaczenia. Niewinność tej pory roku nie potrafiła ochronić nikogo przed jego przeznaczeniem. Tak, jak i teraz nikogo nie chroni. Cudownie zielona wiosna to tylko jedna strona medalu. Z drugiej jego strony toczą się zwyczajne sprawy. Ktoś cierpi. Ktoś umiera. Ktoś zdradza. Ktoś posiada wszystkiego za dużo a inny znów nie ma czego do garnka włożyć. A w domach i w chatach targane wiatrem firanki łopocą w oknach jak gdyby nigdy nic…




   Na dłużej zatrzymałam się przed fotografią ukazującą Józefa i jego żonę Wiktorię. Spoglądam w ich oczy i uśmiecham się. Oto mam przed sobą dwoje młodych, zakochanych w sobie ludzi. Jeszcze całe życie przed nimi! Jeszcze tyle zdołają razem zrobić, tyle dobrych lat spędzić w serdecznym zaciszu bezpiecznej chaty, w otoczeniu gromadki dzieci. Wspomagani odziedziczonymi po przodkach tradycjami, ich wiedzą, wiarą i kulturą osiągną bardzo wiele… Chętnie bym z nimi porozmawiała, zaprzyjaźniła się nawet. Czuję, iż byli to ludzie bliscy mi duchowo i mentalnie. Może Wiktoria pokazałaby mi jak wyplatać starodawne płotki wokół ogródka a Józef polecił do przeczytania jakąś pasjonującą książkę ze swej biblioteki…?



   Stoję i stoję… Jakbym wrosła w podłogę. Nie mam siły ani ochoty stąd odejść, choć mąż i znajomi już dawno wyszli na zewnątrz i nawołują zniecierpliwieni, kiedy w końcu skończę oglądać galerię pożółkłych fotografii. Dobiegają tu do mnie ich śmiechy i żarty. Na zewnątrz świeci słońce. Kwitną stare wiśnie. W otoczonym plecionym płotkiem ogródku pachną kwiaty i zioła. Codzienność toczy się jak gdyby nigdy nic. Kołowrót życia nie stanął w miejscu. Nigdy nie staje...Trzeba iść. 
   Wzdycham ciężko czując się nagle o wiele bliższa tamtym dawnym, okrytym ciemną chmurą tragicznych wydarzeń czasom, niż tym obecnym, pogodnie majowym. Po raz ostatni omiatam wzrokiem liczne fotografie i wychodzę prosto w słońce. Nieuważnie robię jeszcze kilka zdjęć. A potem już pora wsiadać do samochodu i wracać do domu. Przesłaniam dłonią oczy, bo światło dnia aż razi i spoglądam na południe. Gdzieś tam, za lasami i wzgórzami, niby daleko, ale przecież blisko jest nasz dom. Otoczony ogrodem, laskami i polami stoi tam sobie ufnie, czekając na powrót swych gospodarzy. I psy też czekają wiernie. Słysząc, że podjeżdżamy do bramy jak zwykle wyskoczą radośnie ze swych bud i skomląc przywitają nas serdecznie.  Na niebie przepłyną strzępiaste obłoki. Wiatraki będą się kręcić zgodnie z siłą wiatru. Maj roztoczy na powrót swój urok a bzy rozkwitną upojnie. Niech to trwa mimo wiosennych zachmurzeń i burz. Niech się co roku bez przeszkód wszystko powtarza.  Niech będzie tu zawsze tak, jak jest…



44 komentarze:

  1. Pozdrawiamy serdecznie, życząc miłego niedzielnego popołudnia :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Lubię skanseny, atmosferę spokoju i urok przeszłości, chociaż wiem że tak sielsko nie było.
    Pięknie opisujesz, wplatając w opis swoje wrażenia i przemyślenia.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Też lubię skanseny, choć rzadko w nich bywam. Ale tym bardziej lubię, bo skoro to rzadkość, dobrze pamietam każdą wizytę!
      Pozdrawiam ciepło, Ewo!:-)

      Usuń
  3. Uwielbiam takie miejsca, pamiętam, że na obronę pracy robiłam film między innymi ze skansenu w Zubrzycy Górnej, szkoda, że nie mam jego kopii, pozdrawiam ciepło!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Wizyta w skansenach to jak podróz w czasie. To takze możliwosc otwarcia furtki do samego siebie. Przeciez jesteśmy i będziemy tymi, którzy byli...
      Pozdrawiam serdecznie, Moniko!:-)

      Usuń
  4. Pięknie piszesz Oleńko, bo pięknie żyjesz.
    Z odrazą myślę o zdrajcach i donosicielach, których zawsze nie brakowało wszędzie.
    Podziwiam bohaterskiego Ulmę i wszystkich, którzy tak ryzykowali dla obcych ludzi. Niestety, wielu z nich nie doczekało się wdzięczności- i dziś tak bywa. Za serce otrzymujemy kopniaka.
    A skanseny uwielbiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak!Żyję w pieknych okolicznościach przyrody. Piszę tak jak mi serce dyktuje. Bez serca pisać nie umiem...
      Donosiciele...Od zawsze byli i będą. Wszędzie. Pamiętam takich małych donosicieli, skarżypytów ze szkoły.Och, i ich miny pełne tryumfu, bo znowu udało im się dla złosliwej satysfakcji i chwilowego zadowolenia kogos zniszczyć...Jak dużo człowiek potrafi zrobic dobrego, jak duzo złego...A czasem zycie ludzkie od tego zależy. Jednak ta małosc ludzka, ten brak empatii i zyczliwosci, ta niechęc do wszystkiego, czego nie jest w stanie pojąc nasz rozum wciaż sie pojawia i góruje, kracze. Wystarczy włączyć telewizor.
      A jednak trzeba robic wszystko ,by być w zgodzie z własnym sumieniem. Nawet sobie samej na przekór.Nawet, jesli jestesmy uwazani za wariatów, naiwniaków i głupków. Dobro najwazniejsze!
      Ściskam Cię mocno, Basiu!☻♥

      Usuń
  5. Ludzie, a szczegolnie Polacy, zapomnieli po 70 latach, czym jest wojna. Wszyscy ci, ktorzy dzisiaj prowokuja swoja polityka Rosje, urodzili sie w wolnym swiecie, wiec pewnie chcieliby sie wykazac, zostac bohaterami. Wydaje im sie, ze okrucienstwa byly wtedy, dzisiaj bedzie inaczej.
    I tylko ta nienawisc i pogarda dla Zydow pozostala...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, Aniu. Źle sie dzieje, znowu...Ja tego wszystkiego nie rozumiem. Ludzie nie wyciągają żadnych wniosków. Niskie instynkty, resentymenty tryumfują. Serce boli...Ludzie sie nie zmieniają, mimo wielu bolesnych lekcji a więc i historie będą sie powtarzać....

      Usuń
  6. Zdali najtrudniejszy egzamin w najtrudniejszych czasach. Tym bardziej trudno sobie wyobrazić, co myśleli ci, co na nich donieśli.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, Aniu!Zdali. Czy i my byśmy potrafiły...? Nie sposób teraz na to odpowiedzieć. Mam nadzieję, że nie będziemy musiały sie o tym przekonywać. Mam nadzieję, że na codzień, mówiąc to, co myślimy i postepując zgodnie z naszym sumieniem, przekonaniami i credo zyciowym jesteśmy i będziemy sobą, nie damy się...Że codziennie zdajemy swoje mniejsze i większe egzaminy. Choc słabość to tak ludzka rzecz.I do niej mamy prawo. Lecz nie do podłosci...

      Usuń
  7. Hi !!Olu jaka ta ziemia POLSKA UMECZONA -takie mam wrazenie zreszta tak jest !NAPEWNO SCISKAM JAKOS MI SMUTNO ............a tak jak zawsze sciskam lapeczki pisz OLENKO POZDRAWIAM p.GSIA )

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Och, Gosiu! Tak, bardzo umęczona ta nasza ziemia. Ale chyba inna byc nie umie. Za dużo w nas uczuc. Za dużo marzeń. Zazdrosci. Kompleksów. Potknięć. Dobrych i złych działań. Wciąz sie ze sobą ścieramy. A prostego zrozumienia, zyczliwego wysłuchania, empatii i umiejętności wyciągania wniosków z przegranych z błędnych zachowań - mało...Historio, historio cóżeś Ty za pani...?
      Pozdrawiam Cię serdecznie, Gosiu łapkę sciskając mocno!:-)

      Usuń
  8. A może Józef z Wiktorią to Ty i Cezary w poprzednim wcieleniu? Dorobiłam sobie historię, jak Wiktoria wrzuca monetę do studzienki, z zamiarem, że kiedyś tu wróci ze swoim ukochanym. I udaje się im to w XXI wieku.
    Nie da się ukryć, talent do pisania masz "nie zakopany"!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Akurat mnie dośc bliska jest teoria reinkarnacji, więc i wyobrażenie mnie i Cezarego jako Wiktorii i Józefa nie wydaje się jakąs abstrakcją!:-) Ale wyznam Ci Iwonko, iz czytając o ilku innych znanych z historii i literatury par równie chętnie upatrywałąbym naszych wcieleń także w nich!:-)
      Cóz, nic w przyrodzie nie ginie. A wiec i dusze ludzkie takoz.Co działo sie z nami kiedyś? W czyich ciałach nasze dusze kiedyś zagoszczą, czego doświadczą, z jakimi radosciami i smutkami sie zmierzą? Sa w człowieku jakieś strzepki pamięci, jakieś deja vu, szkoda, że nie wiecej...Moneta do studzienki...A swoją drogąch, jak cudownie by było gdyby to działało i gdyby jakaś wrózka Konstancja była na podorędziu!:-)
      Uściski serdeczne ślemy Ci, Iwonko, nasza bliska duszo!:-)♥

      Usuń
  9. Olu, tak pięknie i mądrze piszesz. Pozdrawiam serdecznie. Pani Twardowska.

    OdpowiedzUsuń
  10. Słuchałam (mam wreszcie podłączone słuchawki) Beaty Pawlikowskiej i zgadzam się z nią w stu procentach, zawsze historia będzie się powtarzać dopóki strach i lęk będą nami rządzić.
    Strach to pierwszy wróg człowieka a wrogów mamy czterech.
    https://www.facebook.com/BeataPawlikowska/videos/vb.246609668690390/1236145793070101/?type=2&theater
    Polecam bardzo wysłuchanie co Beata mówi.
    Piękna wyprawa w piękne okolice a Twoje Olu wzruszenie, szczere i serdeczne o wielkiej wartości otwartego serca, to mam wrażenie rzadkość.
    ♥ serdeczności kochana.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. I ja posłuchałam Beaty Pawlikowskiej.Z uwagą i wzruszeniem. O wrazeniach napisałam Ci w lisciku. Tak, strach wynika z samotnosci. Zgadzam się z tym, bo sens tego przekazu dociera mi do samej głębi duszy. Dziękuję za linka (nie mam FB, wiec nie zobaczyłabym tego filmiku, gdyby nie Ty,Elu!:-)
      Będę pamiętać o tej wyprawie do skansenu,gdyz łączy sie ona z silnymi emocjami i uczuciami.To, co nie pozostawia sladu w sercu ulatuje, jakby tego nigdy nie było...
      Usciski serdeczne, Elusiu!♥

      Usuń
  11. I znów piękny tekst a zdjęcia przemawiają do każdego ,Markową znam i myślę,że w tym roku odwiedzimy ja ponownie a nowe muzeum napewno pozdrawiam Was ciepło.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziekuje, Krysiu!:-) Warto odwiedzic ten skansen a pewnie i muzeum (to jeszcze tez przede mną). Daj znać, jak bedziesz w bliskich sercu okolicach!:-)
      Pozdrawiamy Cie przyjaźnie!:-)

      Usuń
  12. Olu zadumałam się nad Twoim postem. Tyle w nim nostalgii, przemyśleń. Tak pięknie napisany. Ile nasza ziemia kryje jeszcze podobnych historii.
    Podobny skansen zwiedzałam w Sanoku i Tokarni. A i moja babcia mieszkała w chacie słomą krytej i też miałam szczęście jeszcze ją odwiedzić. Teraz wszystko dobre co betonowe. No cóż czasy zmieniają się. Pozdrawiam serdecznie

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziekuję Ci Olu za życzliwe słowa, za zrozumienie. tak, nasz ziemia bogata jest od historii, od uczuć, dążeń, heroicznych czynów, zaprzepaszczoych marzeń. Jak dobrze, że istnieją skanseny. To dotyk zywej, przemawiającej do każdego historii. To westchnienie nad nami samymi.
      Pozdrawiam Cię ciepło!:-)

      Usuń
  13. goscinnie z uśmiechem alis

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. I ja usmiecham sie do Ciebie serdecznie, Alis, ciesząc się ,że w nawale prac remontowych znalazłaś chwilkę i ochotę by zajrzeć tutaj!:-)

      Usuń
  14. Twój tekst uwolnił mój głęboko skrywany niepokój. I zrobiło mi się smutno. Cóż tam maj i zieleń, ludzie nadal nie rozumieją i chyba nigdy nie zrozumieją po co żyją. A Ziemia już niedługo ludzkiej nierozumności nie zniesie. Może jeszcze mamy trochę czasu. Może.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nigdy nie wiemy, gdzie spotka nas głębokie zamyslenie, gdzie dotknie gorzka zaduma...Czasem w niwinnych zupełnie miejscach cos sobie uswiadamiamy, wiatr przywodzi jakieś zrozumienie. Tak, jakbyśmy zajrzeli w głąb studni i zobaczyli coś, co zwykle jest zakryte. Często jest zakryte, bo sami chcemy by takim było, bo budzi w nas dziwny lęk. Ale czasem na wierzch mimo wszystko wyłazi i trzeba sie z tym z mierzyc chcąc nie chcąc...Nawet wiosną...
      Andziu, przytulenia Ci od serca zasyłam i stoję blisko duszą, choc przeciez ciałem daleko!♥

      Usuń
  15. Piękne miejsce, ale i skłaniające do zadumy i czasem niewesołych przemyśleń.
    Też lubię takie klimaty, chociaż cieszę się, że mam udogodnienia w postaci pralki, czy innych urządzeń :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. A jadąc do tego skansenu nie spodziewałam siewcale, że własnie takie zamyslenia i uczucia ta wizyta we mnie wywoła. Tego sie nie planuje. Myslałam, że to tylko w pobliskim muzeum moge spodziewać sie bolesnych wspomnień i gorzkich refleksji. Ale nie. Takie rzeczy są wszędzie.Nigdy nie wiemy, gdzie nas jakiś stan dopadnie. Ale przecież na to jesteśmy ludźmi, by cos poruszało nasze dusze. Przed tym nie da sie i nie nalezy sie bronić.
      Pozdrawiam Cię wieczornie, Lidusiu!:-)

      Usuń
  16. Tylko mnie utwierdziłaś w tym, że skanseny wszelkie niosą niezwykłe wspomnienia, uwielbiam, dziękuję za spacer :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Skanseny to niezwykłe miejsca. Przemawiają, szepczą, daja mozliwość dotyku, uczucia, przeczucia, wczucia. I to wszystko gdzieś w człowieku zdaje sie w końcu tak blisko, jakby bardziej z tamtych czasów był ulepiony niz z obecnych.
      Cieszę się,Małgosiu ze spacer po markowskim skansenie Ci sie podobał!:-)

      Usuń
  17. Ktoś cierpi, ktoś umiera, ktoś zdradza, ktoś kocha, ktoś posiada wszystkiego za dużo, a ktoś ....
    A w domach i w chatach targane wiatrem firanki łopocą w oknach jak gdyby nigdy nic ...
    Ach Oleńko, właśnie tak ...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, Madziu...Własnie tak! Wiesz, i dla mnie z tego całego tekstu to najwazniejszy akapit! ♥

      Usuń
  18. Piekna wizyta. Jestes niezwykle czula na los innych ludzi i pieknie potrafisz to przekazac. Przytulam i dziekuje, ze moglam tamz Wami zajrzec. (Leciwa)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Chciałam o tej wizycie w skansenie opowiedzieć a wahałam się jak to zrobić...Chciałam pokazać, jak się da mozliwosc wczucia sie w tamtych ludzi, w tamte czasy. To wcale nie tak dawno temu było...Każdy z nas ma w sobie lustro, tylko nie zawsze chce w nie spoglądać.
      Pozdrawiam Cię ciepło, Moniko i dziękuję za to, ze dzięki swej wrazliwości tak wiele rozumiesz!:-)*

      Usuń
  19. Zapraszamy na wspólny wieczór przy lampce wina lub filiżance herbaty. Obchodzimy dziś małe blogowe święto i Was nie może przy tej okazji zabraknąć:) Będzie nam miło, gdy dołączycie do naszego wirtualnego spotkania. Przy okazji dziękujemy pięknie za dotychczasowe zainteresowanie tym, co się dzieje na b aRT at home:)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Och, jakie oryginalne zaproszenie!:-) Serdecznie dziękujemy z radoscia wpadniemy!:-))

      Usuń
  20. Olu przeczytalam z uwaga i wzruszeniem, piekny tekst, przypomina mi to co moja mama opowiadala z czasow kiedy byla mala dziewczynka i mieszkala w tamtych stronach, to byla wies i jej tato prowadzil szkole, byli tam Polacy, Zydzi, Ukraincy i zyli w zgodzie, dzieci chodzily do tej samej szkoly, razem sie bawili a do dziadka po poludniu na pogaduszki zagladal ksiadz, pop i rabin. A potem wszystko sie zawalilo...bardzo lubie skanseny, a ten w Markowej ma dodatkowo galerie zdjec, rodzina Ulmow niezwykla! Sciska Cie za ten post Olu!!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, Grazynko i mnie bardzo zal jest tamtych czasów, gdy ludzie potrafili zyć ze sobą w zgodzie, kiedy wielonarodowość i wielokulturowosc ubogacała a nie przerażała czy tez budziła głeboką niechęć - jak kiedyś. Choć, jak historia pokazała tamta zgoda była pozorna. Pod spodem cos wrzało, coś mąciło i gdy przyszła chwila próby okazało sie kto był prawdziwym człowiekiem a kto szują i fanatykiem religijno-narodowym. Przychodzi mi tu na mysl nie tylko problem holokaustu, ale i masakry w Wołyniu. Tam brat brata, mąż żonę, sąsiad sąsiada zabijał. A jeszcze wczoraj bawili sie razem na weselu i przypijali do siebie serdeczne toasty...
      Tym bardziej trzeba zatem pamiętać i doceniać takich ludzi, jak Ulma. Niewielu takich jest. A czasy, w jakich zyjemy dziwnie małości ludzkiej, nieufności, zazdrosci i wrogości hołdują.I znowu sie słyszy o atakach na obcokrajowców, tylko dlatego, iż mają podejrzanie ciemną skórę...
      Dziękuję Ci Grazynko za mądrą wypowiedź. Pozdrawiam Cie ciepło!:-)

      Usuń
  21. Nadrobiłam zaległości w czytaniu :) A jeszcze zanim zaczęłam czytać zaległe posty, pomyślałam sobie naiwnie, że napiszę o moich wrażeniach i przemyśleniach w jednym komentarzu, pod tym właśnie postem. Naiwnie myślałam, że mi się to uda, ale nic z tego, nie da się! Skomentuję więc tylko ten ostatni.
    Olu, jakoś tak jest, że kiedy (z ogromną przyjemnością) czytam Twoje pisanie, otwierają mi się w głowie jakieś okienka i zalewa mnie rzeka wspomnień i przemyśleń. Taką wieś, bez bieżącej wody, prądu, asfaltowej drogi i sklepu znam z własnego dzieciństwa i wczesnej młodości. Jeździłyśmy tam, moja siostra i ja, na wakacje z babcią, do siostry babci. Bielona drewniana chata, murowana kuchnia, a właściwie piec kuchenny, w którym ciocia piekła chleb, z fajerkami i saganami, takimi wpuszczanymi wgłąb (pamiętam zapach ziemniaków w łupinach gotowanych dla świń), lampy naftowe, koszyki, takie z półkulistym dnem, wyplatane przez ciocię i wujka, wiejski twaróg i śmietanę, i jajka - żadna jajecznica nie smakowała mi tak, jak tamta, smażona na świeżo wytopionej słonince. Po chleb, aż do żniw, chodziło się dwa razy w tygodniu do oddalonej o dwa kilometry spółdzielni, a kiedy już była pierwsza po żniwach mąka, ciocia robiła chleb sama. Wyciąganie wody ze studni, pomoc przy wszelkich zajęciach - rwałyśmy się z siostrą do tego, co było takie inne, niż w mieście, no i dlatego, że ciocia zawsze nas chwaliła i czułyśmy się takie dowartościowane :) Piaszczysta droga obsadzona wiśniami... Przyjeżdżałyśmy zwykle popołudniowym autobusem, do domu cioci był jeszcze spory kawałek i kiedy skręcałyśmy w tę właśnie drogę i wciągałam w płuca pierwszy haust przesyconego cierpkim zapachem wiśniowych liści powietrza, czuła, że jestem właśnie tam, gdzie powinnam być.
    To byli biedni ludzie, niewykształceni, bardzo często przeklinali i pili, szczególnie mężczyźni, ale jednocześnie byli utalentowani - i wujek, i jego synowie grali na skrzypkach i akordeonie, ciocia miała piękny ogródek, z floksami i nagietkami, a klomby w nim były zwykle obsiane dookoła drobnym szczypiorkiem... To było, jak sama napisałaś wcale nie tak dawno. Teraz jest tam zupełnie inaczej, odeszło wiele tamtego czaru, bo ludzie chcą żyć wygodniej (i ja to rozumiem), ale to wcale nie znaczy, że piękniej...
    Przepraszam za ten przydługi komentarz, ale tak bardzo narzuciły mi się te wspomnienia, że musiałam o tym napisać.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ninko droga! Bardzo wdzieczna Ci jestem za tak długi i ciekawy komentarz. To cudowna opowieść, przechowywana dotąd przez Ciebie gdzies w zakamarkach Twej pamięci. Cudownie, że ujrzała tutaj światło dzienne!:-)
      Czytając Twoje zwierzenie wyobrazałam sobie to wszystko, o czym piszesz. Moze łatwiej mi to sobie wyobrazić, bo na wsi życie w wielu aspektach wciaz jest podobnie. Nadal trwa tu o świcie cudowna cisza, przerywana tylko głosami ptasząt, nadal kwitną wisnie i pachnie tu, jak niegdyś. I studnie jeszcze są, ale mało kto juz wyciąga wodę ze studni wiadrem (przewaznie ludzie mają juz zainstalowane dla wygody hydrofory). Ale inny jest rytm zycia niz w mieście. I praca nadal cięzka. Wiele gospodyń piecze nadal chleb, bo te sklepowe wyroby całkiem jak wata.Tylko zwierząt gospodarskich coraz mniej. Krowa to rzadkosc.Dlatego moje stadko kóz pasące sie na łące podziwianym jest widokiem przez miejscowych i przyjezdnych.
      Tak, na wsi mieszkają w dalszym ciągu gorzej wykształceni niz w mieście ludzie.Ale wydaje mi sie często, iż mają o wiele wiecej mądrosci życiowej, wytrzymałosci fizycznej, umiejętnosci radzenia sobie w trudnych sytuacjach. A pośród zwykłych rolników zdarzaja sie rzeźbiarze, muzycy, spiewacy, malarze. Tylko coraz mniej jest spontanicznych spotkań. Ludzie wieczorami siedza najczęsciej przed telewizorem albo komputerem, odpoczywaja po ciezkiej pracy. Martwia sie o byt, o przyszłosc wnuków. Wielu z nich wyjechało do pracy za granicę. Osamotnione rodziny czekaja na ich powrót, musząc sobie jakos tu same radzić...
      Czasem (lecz, niestety, coraz rzadziej) zdarza mi sie spotkac jakąś staruszke czy starca, którzy chętni do snucia opowieści z dawnych czasów dzielą sie tym bogactwem, tymi wspomnieniami, które zyja juz tylko w nich...
      Cudownie, że chciało Ci sie Ninko napisać, otworzyc. Dziękuję Ci za to z całego serca i pozdrawiam ciepło!:-))*

      Usuń
  22. Witaj kochana. Taki dzień,dzień zaduszny,dzień kiedy nasze myśli biegną do tych wszystkich kochanych przez nas i lubianych,lecz wspominamy również tak przy okazji i tych,ktrzy wyrządzili nam jakąś krzywdę nie koniecznie zamierzoną.Listopad z grunty jest ponury,deszczowy,zasnuty chmurami,ogólny brak słońca.Siły witalne nam siadają,dopada nas nostalgia,a Ty Olu jeszcze straciłaś bardzo bliską Ci osobę,tęsknota ,tęsknota,tęsknota. A jednak jesteś silna,masz bowiem w sobie jeszcze nie wyczerpane pokłady wiary a i ja sama wierzę w to,że dasz radę albowiem wszystkie te bliskie a opisane przez Ciebie osoby,oddaliły się od Ciebie tylko na chwilę i tak długo trwać będą w naszej pamięci,jak długo będzie się paliło światło znicza. Olu uzupełnione opowiadanie wzrusza do łez to taka trochę rodzinna autobiografia.Oleńko jeśli mogę Ci radzić,pisz listy do mamy w formie pamiętnika,rozmawiaj z nią,wspominaj dobre chwile,lecz i zlych nie wypieraj z pamięci.Olu trzymam za Ciebie kciuki,będzie dobrze bo musi być. Pozdrawiam Was oboje,usciski łapek dla zwierzyńca.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Po przeczytaniu Twych słów ogarnęło mnie wzruszenie...Tyle zyczliwości, wiary,
      zrozumienia i dobroci odnajduję w Twoich słowach, jakbyśmy się osobiście znały...Dziękuję Ci z całej duszy. A lsty do mamy...? Pomyslę o tym...Prawie cały czas do Niej mówię, szepczę sobie i nasłuchuję, czekając na odpowiedź, serce szarpie tęsknota a potem przychodzi moment wyciszenia...I tak na zmianę...Nigdy jeszcze tak sie nie czułam. Szukam w sobie sił by przetrwać ten czas i mieć nadzieję na lepszy okres w życiu...
      Uzupełnianie tej rodzinnej, kobiecej autobiografii bardzo mi myśli zajmowało a ręce cały czas zajęte przez roboty domowe, gospodarskie.
      Pozdrawiam Cię serdecznie w imieniu nas wszystkich (i jeszcze całuję od siebie!*♥

      Usuń

Serdecznie dziękujemy za Wasze opinie i refleksje!

Etykiety

Aborygeni afirmacja życia agrest apel apel o pomoc asymilacja Australia autoanaliza bajka bal ballada baśń Beksińscy Bieszczady blackout bliskość blog blogi bór cenzura Cesarzowa Ki Cezary chleb choroba ciastka czarny bez czas czerwiec człowieczeństwo człowiek czułość Dersu Uzała deszcz dieta dobro dom dorosłość drama drama koreańska drewno droga drzewa trawiaste Dubiecko Dwernik Kamień dwudziestolecie międzywojenne dystopia dzieciństwo dzikie bzy ekologia elektryczność erotyk eutanazja fajka fantazja film flash mob fotografie fotoreportaż glebogryzarka głodówka głód gospodarstwo goście góry Góry Flindersa grass tree grill grudzień grzyby Gwiazdka historia historie wędrujące horror humor humoreska idealizm ideologia II wojna światowa informacja inność inspiracja internet jabłka Jacuś Jacuś. gospodarstwo Jacuś. lato jajka Jane Eyre Jawornik Polski jesień jesień życia kalina Kanada kanały kangury kastracja kiełbasa klimat klimatyzm koala kobieta koguty kolędy komputer komunikacja konfitury konflikt koniec świata konkurs konstrukcja kosmos kot koziołek kozy Kraków Kresy kryminał kryzys książka kuchnia kulinaria kury kwiaty kwiecień las lato legenda lęk lipa lipiec lis listopad literatura los ludzie luty łąka maciejka macierzyństwo magia maj malarstwo maliny mantry marzenie maska metafora mgła miasteczko odnalezionych myśli Michael Jackson Mikołaj miłość Misia mit młodość moda mróz mróż muzyka muzyka filmowa nadzieja nalewki nałóg natura niebezpieczeństwo niezapominajki noc nowoczesność Nowy Rok obyczaje ocean odchudzanie odpowiedzialność odrodzenie ogrody ogród ojczyzna opowiadanie opowiastka opowieść Orzeszkowa osa Osiecka owoce pamięć pandemia Panna Róża park pasja patriotyzm pejzaż pierniki pies pieski pieśni pieśń piękno piosenka piosenki pisanie płot początek podróż poezja pogoda Pogórze Dynowskie polityka Polska pomidory pomysł poprawność polityczna porady postęp pożar praca prawda prezent protest protesty przedwiośnie przedzimie przemijanie Przemyśl przepis przetrwanie przetwory przeznaczenie przygoda przyjaźń przyroda psy psychologia ptaki radość recenzja refleksja relatywizm remont repatriacja reportaż rezerwat Riverland rodzina rok rośliny rower rozmowa rozrywka rozum rymowanka rzeka samotność San sarny sąsiedzi sens życia siano sierpień silna wola siła skróty słońce słowa słowa piosenki słowianie smutek solidarność South Australia spacer spiżarnia spokój spontaniczność spotkanie stado starość strych susza susza. upał szadź szczerość szczęście szerszeń śmiech śmierć śnieg świat święta świt tajemnica tekst piosenki teksty piosenek tęsknota tragikomedia trauma truskawki uczucia Ukraina upał urodziny uśmiech warzywnik wędrówka wędrówki węgiel wiatr wierność wiersz wierszyk wieś wigilia Wilsons Promontory wino wiosna wiosnaekologia wirus woda wojna wolność Wołyń wrażliwość wrotycz wrzesień wschód słońca wspomnienia wspomnienie współczesność Wszechświat wychowanie wycieczka wypadki wypalanie traw zabawa zabawa blogowa zachód słońca zapasy zaproszenie zbiory zdjęcia zdrowie zielarstwo zielononóżki zielononóżki kuropatwiane zima zioła zmiany zupa Zuzia zwierzęta zwyczaje żart życie życzenia Żydzi żywokost